İngiltere ve Galler’de konut erişilebilirliği, maaş artışlarının konut fiyatlarından daha hızlı yükselmesi sayesinde pandemi öncesi seviyelere geri döndü. Bu veriler, Birleşik Krallık Ulusal İstatistik Ofisi (ONS) tarafından açıklandı.
Öne Çıkan Veriler
- 2023’te İngiltere’de ortalama bir evin fiyatı, tam zamanlı bir çalışanın maaşının 7.7 katı idi (£290,000 vs £37,600)
- Galler’de ortalama konut fiyatı 5.9 kat idi (£201,000 vs £34,300)
- Bu oranlar 2023’te İngiltere için 8.4, Galler için 6.2 idi — dolayısıyla erişilebilirlikte iyileşme yaşandı
- 2021’den bu yana maaşlar %20 artarken, konut fiyatları sadece %1 arttı
Erişilebilirlik Eğilimleri
Her ne kadar iyileşme gözlemlense de, konutların gerçekten “erişilebilir” sayılabilmesi için fiyatlarının yıllık gelirin 5 katından az olması gerekiyor. 2024 itibarıyla:
- Yerel otoritelerin sadece %9’u bu erişilebilirlik seviyesini karşılıyor
- Bu oran 2023’te %6 idi — 2015’ten bu yana en yüksek seviye
- Ancak 1997’de bu oran %88 idi — uzun vadeli kötüleşmeye işaret ediyor
2024’te En Erişilebilir ve En Zor Bölgeler
En Erişilebilir Bölgeler:
- Blaenau Gwent (Galler): 3.8
- Burnley (Kuzeybatı İngiltere): 3.9
- Blackpool (Kuzeybatı İngiltere): 3.9
En Zor Bölgeler:
- Kensington & Chelsea (Londra): 27.1 (2023’te 33.4’tü, 2018’de zirve 44.0)
Dikkat Çekici Bölgesel Değişimler:
- Staffordshire Moorlands (Batı Midlands): oran 2019’da 5.8 iken 2024’te 7.3’e yükseldi
Uzman Görüşleri
Hargreaves Lansdown Kişisel Finans Direktörü Sarah Coles:
“Son yıllarda maaşlar, konut fiyatlarından daha hızlı arttı. Bu da ev sahibi olmayı planlayanlar için küçük de olsa olumlu bir gelişme.”
“Ancak hâlâ gelirinizin 7.7 katı fiyatındaki bir ev büyük bir yük. Faiz oranları da hâlâ yüksek.”
“Erişilebilirliği artırmanın en iyi yolu, mümkün olan en büyük depozitoyu biriktirmektir — birikimle, Lifetime ISA ile veya aile desteğiyle.”
Alıcılar İçin Sırada Ne Var?
- 2024 Nisan ayından itibaren, damga vergisi (stamp duty) indirimleri daralacak, ‘muafiyet’ eşikleri düşecek
- Stamp duty, İngiltere ve Kuzey İrlanda’da uygulanır
- Ortalama depozito ihtiyacı: yaklaşık £50,000, bu da ilk kez ev alacaklar için ciddi bir engel oluşturuyor
NAEA Propertymark Başkanı Toby Leek:
“Oranlardaki iyileşmeye rağmen, konut piyasasına giriş hâlâ zorlu. Yüksek depozito ve faiz oranları, özellikle ilk alıcılar üzerinde baskı yaratıyor.”
